*निकोलेटा लानेस द्वारा
VERVE-102 नामक एक प्रयोगात्मक उपचारले कोलेस्ट्रोल बढाउने विशेष अवस्था भएका मानिसहरूको रगतमा “खराब” कोलेस्ट्रोलको मात्रा घटाउँन मद्दत गर्दछ।
क्लिनिकल परीक्षणहरूमा परीक्षण भइरहेको उपचारले शरीर भित्रको एक विशिष्ट जीन सम्पादन गरेर खराब कोलेस्ट्रोल कम गर्छ। (छवि क्रेडिट: रासी भद्रमणि मार्फत अलामी)
उच्च कोलेस्ट्रोलको लागि प्रयोगात्मक जीन थेरापीले क्लिनिकल परीक्षणहरूमा आशाजनक नतिजा देखाएको छ ।
VERVE-102 भनिने यो उपचार, पारिवारिक हाइपरकोलेस्टेरोलेमिया (FH) भएका मानिसहरूमा परीक्षण गरिँदैछ , जुन वंशाणुगत अवस्था हो जसले रगतमा कम-घनत्व लिपोप्रोटिन (LDL) कोलेस्ट्रोल – “खराब” प्रकारको – कोलेस्ट्रोलको स्तर बढाउँछ। यो समयपूर्व कोरोनरी धमनी रोग (CAD) भएका मानिसहरूमा पनि परीक्षण गरिँदैछ, जसमा धमनीहरू साँघुरो हुन्छन् र मुटुको मांसपेशीमा पर्याप्त अक्सिजनयुक्त रगत पुर्याउन सक्दैनन्। CAD लाई “समयपूर्व” मानिने उमेर फरक हुन्छ, तर यो सामान्यतया महिलाहरूमा ६५ वर्षको उमेर अघि र पुरुषहरूमा ५५ वर्षको उमेरमा हुन्छ।
उपचार निर्माता भर्भ थेराप्युटिक्सले अप्रिलमा जारी गरेको एक विज्ञप्तिमा उल्लेख गरेअनुसार दुवै समूहलाई रगतमा एलडीएलको “गहिरो र दिगो कमी” आवश्यक छ। चलिरहेको क्लिनिकल परीक्षणमा, कम्पनीले एफएच र/वा समयपूर्व सीएडी भएका १४ व्यक्तिहरूमा उपचारको परीक्षण गर्यो, र पत्ता लगायो कि थेरापीको एक खुराकले औसतमा एलडीएलमा ५३% कमी ल्यायो।
यी प्रारम्भिक तथ्याङ्कहरू उपचारको फरक-फरक खुराक प्राप्त गर्ने तीन समूहका मानिसहरूबाट लिइएका हुन्। उच्चतम खुराक दिइएका चार सहभागीहरूले सबैभन्दा ठूलो फाइदा देखे: अधिकतममा LDL मा ६९% कमी।
समूहहरूमा, “VERVE-102 राम्रोसँग सहन गरिएको थियो, कुनै उपचार-सम्बन्धित गम्भीर प्रतिकूल घटनाहरू (SAEs) र कुनै क्लिनिकली महत्त्वपूर्ण प्रयोगशाला असामान्यताहरू अवलोकन गरिएको थिएन,” भर्भको कथनले उल्लेख गरेको छ।
VERVE-102 ले प्रसिद्ध जीन-सम्पादन प्रणाली, CRISPR को परिमार्जित संस्करण प्रयोग गर्दछ । विकसित CRISPR प्रणालीहरूले मूल रूपमा DNA अणुको दुवै स्ट्र्यान्डहरूमा “ब्रेक” परिचय गराउँछन्, र त्यसपछि, कोषको निर्मित मर्मत प्रणालीले ब्रेक मर्मत गर्न काम गर्छ। यद्यपि, यो DNA मा अवांछित उत्परिवर्तनहरू थप्ने जोखिमसँग आउँछ।
सम्बन्धित: नयाँ CRISPR विकल्पले सम्पूर्ण जीनहरू ‘स्थापना’ गर्न सक्छ, धेरै आनुवंशिक विकारहरूको उपचारको लागि मार्ग प्रशस्त गर्दछ।
नयाँ कोलेस्ट्रोल-कम गर्ने थेरापीले “बेस सम्पादन” प्रयोग गर्दछ, जसले DNA को कोडमा केवल एउटा अक्षरलाई स्वैप गर्दछ, जसले गर्दा डबल-स्ट्र्यान्डेड ब्रेकको खतराबाट बच्न सकिन्छ। क्लासिक CRISPR जस्तै, बेस सम्पादकले अझै पनि सही जीनमा आफ्नो लक्ष्य ठीक गर्न “गाइड” अणु समावेश गर्दछ, र त्यहाँबाट, एक इन्जाइमले DNA को कोडमा केवल एउटा अक्षरलाई ट्वीक गर्दछ।
यी प्रारम्भिक तथ्याङ्कहरू उपचारको फरक-फरक खुराक प्राप्त गर्ने तीन समूहका मानिसहरूबाट लिइएका हुन्। उच्चतम खुराक दिइएका चार सहभागीहरूले सबैभन्दा ठूलो फाइदा देखे: अधिकतममा LDL मा ६९% कमी।
समूहहरूमा, “VERVE-102 राम्रोसँग सहन गरिएको थियो, कुनै उपचार-सम्बन्धित गम्भीर प्रतिकूल घटनाहरू (SAEs) र कुनै क्लिनिकली महत्त्वपूर्ण प्रयोगशाला असामान्यताहरू अवलोकन गरिएको थिएन,” भर्भको कथनले उल्लेख गरेको छ।
VERVE-102 ले प्रसिद्ध जीन-सम्पादन प्रणाली, CRISPR को परिमार्जित संस्करण प्रयोग गर्दछ । विकसित CRISPR प्रणालीहरूले मूल रूपमा DNA अणुको दुवै स्ट्र्यान्डहरूमा “ब्रेक” परिचय गराउँछन्, र त्यसपछि, कोषको निर्मित मर्मत प्रणालीले ब्रेक मर्मत गर्न काम गर्छ। यद्यपि, यो DNA मा अवांछित उत्परिवर्तनहरू थप्ने जोखिमसँग आउँछ।
सम्बन्धित: नयाँ CRISPR विकल्पले सम्पूर्ण जीनहरू ‘स्थापना’ गर्न सक्छ, धेरै आनुवंशिक विकारहरूको उपचारको लागि मार्ग प्रशस्त गर्दछ।
नयाँ कोलेस्ट्रोल-कम गर्ने थेरापीले “बेस सम्पादन” प्रयोग गर्दछ, जसले DNA को कोडमा केवल एउटा अक्षरलाई स्वैप गर्दछ, जसले गर्दा डबल-स्ट्र्यान्डेड ब्रेकको खतराबाट बच्न सकिन्छ। क्लासिक CRISPR जस्तै, बेस सम्पादकले अझै पनि सही जीनमा आफ्नो लक्ष्य ठीक गर्न “गाइड” अणु समावेश गर्दछ, र त्यहाँबाट, एक इन्जाइमले DNA को कोडमा केवल एउटा अक्षरलाई ट्वीक गर्दछ।
VERVE-102 ले PCSK9 नामक जीनलाई लक्षित गर्छ , जसले कोषहरूको सतहमा LDL रिसेप्टरहरूको संख्या नियन्त्रण गर्छ। यी रिसेप्टरहरूको मात्राले रगतबाट LDL कति चाँडो सफा हुन्छ भनेर निर्धारण गर्छ। जब PCSK9 धेरै सक्रिय हुन्छ – जस्तै यो आनुवंशिक रोग FH मा हुन्छ – यसले कोषको सतहमा पुग्नु अघि नै LDL रिसेप्टरहरूलाई तोड्छ, जसले गर्दा LDL रक्तप्रवाहमा जम्मा हुन्छ।
दुई देखि चार घण्टामा एकल इन्ट्राभेनस इन्फ्युजनमा दिइने नयाँ थेरापी, विशेष गरी कलेजोमा, जहाँ LDL रिसेप्टरहरू प्रचुर मात्रामा हुन्छन्, PCSK9 लाई बन्द गर्न डिजाइन गरिएको हो। तीन खुराक समूहहरूमा, उपचार पछि २८ दिनमा PCSK9 गतिविधि र LDL स्तर दुवैमा कमी आएको थियो, उच्च खुराकहरू ठूलो कटौतीसँग जोडिएका थिए।
अब, कम्पनीले बिरामीहरूको चौथो समूहलाई भर्ना गर्दैछ जसलाई अझ बढी मात्रा दिइनेछ, र जसलाई संयुक्त अधिराज्य, क्यानडा, इजरायल, अष्ट्रेलिया र न्यूजील्याण्डमा भर्ना गरिँदैछ। अप्रिलसम्म, समूहका दुई जनाको उपचार गरिएको थियो।
भर्भले यस वर्षको अन्त्यमा परीक्षणको यस भागबाट डेटा जारी गर्ने, साथै यसको अर्को क्लिनिकल परीक्षण सुरु गर्ने अपेक्षा गर्दछ, जसमा थप सहभागीहरू समावेश हुनेछन्। अर्को परीक्षणले सम्भवतः अमेरिकी सहभागीहरूलाई भर्ना गर्नेछ, किनकि खाद्य तथा औषधि प्रशासनले यसको विकास र स्वीकृतिलाई छिटो बनाउन मद्दत गर्न थेरापीलाई “फास्ट ट्र्याक पदनाम ” प्रदान गरेको छ।
सम्बन्धित कथाहरू
— अमेरिकी बच्चाले आनुवंशिक रोगको लागि पहिलो पटक अनुकूलित CRISPR उपचार प्राप्त गर्दछ
— CRISPR ले ‘पहिले निको नहुने आनुवंशिक रोगहरूको उपचार प्रदान गर्नेछ,’ प्रख्यात बायोकेमिस्ट भर्जिनिजस सिक्निस भन्छन्।
— प्रयोगशालामा स्वस्थ मांसपेशीमा क्यान्सर कोषहरूलाई ‘पुनः प्रोग्राम’ गर्न CRISPR प्रयोग गरियो।
उल्लेखनीय कुरा के छ भने, जुनमा, भर्भलाई औषधि कम्पनी लिलीले अधिग्रहण गरेको थियो, जसले उपचारको विकासलाई निरन्तरता दिने लक्ष्य राखेको छ।
“VERVE-102 मा व्यापक बिरामी जनसंख्याको लागि पहिलो इन भिभो [शरीरमा] जीन सम्पादन थेरापी हुने सम्भावना छ र यसले मुटु रोगको उपचारको प्रतिमानलाई दीर्घकालीन हेरचाहबाट एक-र-कर उपचारमा परिवर्तन गर्न सक्छ,” लिली समूहका मधुमेह र मेटाबोलिक अनुसन्धान र विकासका उपाध्यक्ष रुथ गिमेनोले एक विज्ञप्तिमा भने ।
VERVE-102 ले अनुमोदन पाउन र धेरै बिरामीहरूसम्म पुग्नु अघि ठूला र लामो क्लिनिकल परीक्षणहरू आवश्यक पर्नेछ।
अस्वीकरण
यो लेख जानकारीमूलक उद्देश्यका लागि मात्र हो र चिकित्सा सल्लाह प्रदान गर्ने उद्देश्यले होइन।
*निकोलेटा लानेस लाइभ साइन्समा स्वास्थ्य च्यानल सम्पादक हुन् र पहिले साइटमा समाचार सम्पादक र कर्मचारी लेखक थिइन्। उनले UC सान्ता क्रुजबाट विज्ञान सञ्चारमा स्नातक प्रमाणपत्र र फ्लोरिडा विश्वविद्यालयबाट न्यूरोसाइन्स र नृत्यमा डिग्री हासिल गरेकी छिन्। उनको काम द साइन्टिस्ट, साइन्स न्यूज, द मर्करी न्यूज, मोंगाबे र स्ट्यानफोर्ड मेडिसिन म्यागजिन लगायत अन्य आउटलेटहरूमा प्रकाशित भएको छ। NYC मा आधारित, उनी नृत्यमा पनि धेरै संलग्न छिन् र स्थानीय कोरियोग्राफरहरूको काममा प्रदर्शन गर्छिन्।
साभार: लाईभ साइन्स जुलाई ११, २०२५
अनुबाद: पी. समर
प्रतिक्रिया दिनुहोस्